No właśnie Crow0, wiesz coś może na temat wzrostu ludzi w średniowieczu? To prawda że byli zdecydowanie niżsi niż obecnie? Husaria była jazdą renesansową, a nie średniowieczną.
Odpowiedz
Zmodyfikowano
1 raz.
Ostatnia modyfikacja:
1 listopada 2013 o 17:30
Różne źródła podają różne statystyki. Pamiętam, że w jednej z książek (myślę, że była książka Régine Pernoud) przeczytałam o średnim wzroście nie przekraczającym 1,60m. Tyczy się to raczej zachodniej Europy. Jako nieco wyżsi byli przedstawiani niektórzy Skandynawowie, o których średnia mogła być nawet 10-15cm większa. Taki Kazimierz Jagiellończyk mierzył 1,74m i był uważany za wysokiego.
O dziwo z tego co wiem Amerykanie przeprowadzili kiedyś badania dotyczące średniej wzrostu. Na wzrost wpływ ma poziom higieny, gospodarka, czy nawet klimat danego państwa. Jak by się zastanowić nad tym drugim faktem, to może być w tym wiele racji. Przed XI w. historycy zaobserwowali podwyższenie średniego wzrostu w Europie (na podstawie kronik, z których wyliczali średnią). Związane to było z średniowiecznym optimum klimatycznym i podniesieniem się średnich temperatur. Zmieniło się to jednak po roku 1350 i tzw. "Małej epoce lodowej", która spowodowała, że wskutek sroższych zim i mniejszych plonów łatwiej było przetrwać niższym ludziom z uboższych warstw społecznym (mniejsze zapotrzebowanie energii, większe szanse na przeżycie, a także lepsza gospodarka cieplna organizmu).
Husarię Polską można uznać za jazdę renesansową tylko na początku jej istnienia, choć jako, że powstała w początkach XVI wieku, można i powiedzieć że była późno-średniowieczną jazdą (w Polsce romantyzm pojawił się nieco później niż we włoszech). Za średniowieczem przemawia też i fakt, że z początku husaria używała kolczug, kirysy pojawiły się po reformach Batorego, a jeszcze później zbroje karacenowe.
Kwestia genów jak, ocieplenia związanego z średniowiecznym optimum klimatycznym. Wikingowie, bo mówiąc o Skandynawach miałam tychże na myśli, stali się najbardziej aktywni we wczesnym okresie tej epoki. Ochłodzenie nastąpiło dopiero po 1350r. w tym okresie średnia spadała by w ok. XVIII w. wynosić lekko ponad 150cm (zależy od źródeł). Pamiętajmy jednak, że średnia nie jest najlepszym wyznacznikiem (podobnie jak z średnimi pensjami w naszym kraju). Ludzie wysocy, w dzisiejszym tego słowa znaczeniu, wtedy istnieli, ale było ich mniej znacznie.
U Skandynawów panował kult siły i tężyzny fizycznej. Ludzie Ci nieraz stawali się możnymi panami nie dzięki pochodzeniu, a sile i warunkach fizycznych. Wyprawy łupieżcze powodowały, iż mimo ciężkich warunków pod uprawę roślin i hodowlę zwierząt, stać ich było na zakup dodatkowych porcji żywności. Odpowiednia dieta oparta m.in. na rybach też dawała swoje. W Skandynawii rodzili się wojownicy, niczym w starożytnej Sparcie. W Europie na ogół rodziłeś się w biedzie, a system feudalny nie sprzyjał Ci jeśli byłeś wysoki i potrzebowałeś więcej pożywienia, miejsca, materiału na uszycie ubrania itp...
CrowO zgadzam się z większością tego, co napisałaś, ale jest parę "ale".
Nazywanie husarii jazdą późno-średniowieczną jest błędne. Swój rodowód zawdzięcza ona Serbom tzw. racowie, jednak taka jaką ją znamy narodziła się powiedzmy pod koniec XVI wieku, po wspomnianych przez ciebie reformach Stefana Batorego. Z początku była to lekka jazda "uderzeniowa", swą "uderzeniowość" zawdzięcza uzbrojeniu w kopie oraz po części taktyce walki. Jednak dopiero w Rzeczypospolitej z biegiem lat i reformach wojsk z jazdy lekkiej stała się ciężką jazdą "przełamującą". Rac/usarz z początku XVI i husarz z końca XVI to zupełnie inna bajka. Wielu ludzi mylnie przyjmuje, że husaria wywodzi się z jazdy kopijniczej, a ta faktycznie ma rodowód średniowieczny.
Co zaś dotyczy wzrostu Skandynawów, to tak jak zauważyłaś swój większy wzrost zawdzięczają wyprawą wojennym/łupieżczym. Jednak nie jest tak, że wszyscy byli oni wysokiego wzrostu. Po prostu w wyprawach zazwyczaj biorą udział najsilniejsi, najwięksi. Wątpię, aby ktokolwiek z współczesnych im ludzi z Europy Zachodniej miał okazje zobaczyć przeciętnego Skandynawa. Nawet jeśli tak się zdarzyło, to i tak zapewne ludziom bardziej zapadli w pamięci (czyli w kronikach i innych przekazach średniowiecznych) ci dryblas, którzy pojawiali się nie wiadomo skąd i rabowali co się dało. Dodatkowo w każdym okresie historii wojownicy robili co mogli, aby zdobyć przewagę nad przeciwnikiem, a wzrost, nawet iluzoryczny daje taką psychologiczną przewagę. Przez to między innymi utrwalił się pogląd o wysokich mieszkańcach północy. Zdarzali się wysocy Skandynawowie, owszem, ale wyższa o 10/15 cm średnia od reszty Europy to raczej błąd.
Nie napisałam, ze husarza można uznać za jazdę późnośredniowieczną ogólnie. Cytuję siebie:
"Husarię Polską można uznać za jazdę renesansową tylko na początku jej istnienia, choć jako, że powstała w początkach XVI wieku, można i powiedzieć że była późno-średniowieczną jazdą"
Jak możesz przeczytać husaria powstała na początku renesanu/końcu średniowiecza w Polsce. Z początku była to jazda lżejsza, na wzór raców. Polscy husarze walczyli w kolczugach. Jako, że husaria istniała przez 250 lat, nie można jej przypisać do jakiejkolwiek epoko sensu stricte.
W tej kwestii się zgadzamy. Po prostu rozwinęłam nieco temat dzikijastrzomba
Co do Skandynawów pisałam o średnim wzroście. Nie twierdzę, że wszyscy byli wysocy, gdyż byłoby to dalece niestosowne. Źródła pisane jednak podają, iż byli oni średnio nieco wyżsi od południowców. Widać to i dziś. Wpływa na to kultura, sposób życia, a nie tylko klimat. To właśnie zupełnie inna kultura, związki plemienne, sposób życia różnił Wikingów od kontynentalnej, feudalnej Europy. U Wikingów wysoki mógł mieć lepiej
Ludzie Europy Zachodniej widywali Wikingów. I to co najmniej od 793 roku, kiedy zaczęli grabić wschodnie wybrzeża państewek Wielkiej Brytanii (Nortumbria np.). Normanowie, którzy osiedlili się nieco później na północy Francji także byli Wikingami. Także Ci wojownicy byli zachodowi znani.
Mówi się też że z daleka wyglądali jakby byli nadludzkiego wzrostu.
OdpowiedzA średnio mierzyli podobno ok. 1,60m :D. Na pewno nieco więcej niż średnia wzrostu w średniowieczu.
OdpowiedzNo właśnie Crow0, wiesz coś może na temat wzrostu ludzi w średniowieczu? To prawda że byli zdecydowanie niżsi niż obecnie? Husaria była jazdą renesansową, a nie średniowieczną.
OdpowiedzZmodyfikowano 1 raz. Ostatnia modyfikacja: 1 listopada 2013 o 17:30
Różne źródła podają różne statystyki. Pamiętam, że w jednej z książek (myślę, że była książka Régine Pernoud) przeczytałam o średnim wzroście nie przekraczającym 1,60m. Tyczy się to raczej zachodniej Europy. Jako nieco wyżsi byli przedstawiani niektórzy Skandynawowie, o których średnia mogła być nawet 10-15cm większa. Taki Kazimierz Jagiellończyk mierzył 1,74m i był uważany za wysokiego. O dziwo z tego co wiem Amerykanie przeprowadzili kiedyś badania dotyczące średniej wzrostu. Na wzrost wpływ ma poziom higieny, gospodarka, czy nawet klimat danego państwa. Jak by się zastanowić nad tym drugim faktem, to może być w tym wiele racji. Przed XI w. historycy zaobserwowali podwyższenie średniego wzrostu w Europie (na podstawie kronik, z których wyliczali średnią). Związane to było z średniowiecznym optimum klimatycznym i podniesieniem się średnich temperatur. Zmieniło się to jednak po roku 1350 i tzw. "Małej epoce lodowej", która spowodowała, że wskutek sroższych zim i mniejszych plonów łatwiej było przetrwać niższym ludziom z uboższych warstw społecznym (mniejsze zapotrzebowanie energii, większe szanse na przeżycie, a także lepsza gospodarka cieplna organizmu). Husarię Polską można uznać za jazdę renesansową tylko na początku jej istnienia, choć jako, że powstała w początkach XVI wieku, można i powiedzieć że była późno-średniowieczną jazdą (w Polsce romantyzm pojawił się nieco później niż we włoszech). Za średniowieczem przemawia też i fakt, że z początku husaria używała kolczug, kirysy pojawiły się po reformach Batorego, a jeszcze później zbroje karacenowe.
OdpowiedzBardzo interesujące, ale w takim razie dlaczego skandynawowie z zimniejszych rejonów byli wyżsi?
OdpowiedzKwestia genów jak, ocieplenia związanego z średniowiecznym optimum klimatycznym. Wikingowie, bo mówiąc o Skandynawach miałam tychże na myśli, stali się najbardziej aktywni we wczesnym okresie tej epoki. Ochłodzenie nastąpiło dopiero po 1350r. w tym okresie średnia spadała by w ok. XVIII w. wynosić lekko ponad 150cm (zależy od źródeł). Pamiętajmy jednak, że średnia nie jest najlepszym wyznacznikiem (podobnie jak z średnimi pensjami w naszym kraju). Ludzie wysocy, w dzisiejszym tego słowa znaczeniu, wtedy istnieli, ale było ich mniej znacznie. U Skandynawów panował kult siły i tężyzny fizycznej. Ludzie Ci nieraz stawali się możnymi panami nie dzięki pochodzeniu, a sile i warunkach fizycznych. Wyprawy łupieżcze powodowały, iż mimo ciężkich warunków pod uprawę roślin i hodowlę zwierząt, stać ich było na zakup dodatkowych porcji żywności. Odpowiednia dieta oparta m.in. na rybach też dawała swoje. W Skandynawii rodzili się wojownicy, niczym w starożytnej Sparcie. W Europie na ogół rodziłeś się w biedzie, a system feudalny nie sprzyjał Ci jeśli byłeś wysoki i potrzebowałeś więcej pożywienia, miejsca, materiału na uszycie ubrania itp...
OdpowiedzCrowO zgadzam się z większością tego, co napisałaś, ale jest parę "ale". Nazywanie husarii jazdą późno-średniowieczną jest błędne. Swój rodowód zawdzięcza ona Serbom tzw. racowie, jednak taka jaką ją znamy narodziła się powiedzmy pod koniec XVI wieku, po wspomnianych przez ciebie reformach Stefana Batorego. Z początku była to lekka jazda "uderzeniowa", swą "uderzeniowość" zawdzięcza uzbrojeniu w kopie oraz po części taktyce walki. Jednak dopiero w Rzeczypospolitej z biegiem lat i reformach wojsk z jazdy lekkiej stała się ciężką jazdą "przełamującą". Rac/usarz z początku XVI i husarz z końca XVI to zupełnie inna bajka. Wielu ludzi mylnie przyjmuje, że husaria wywodzi się z jazdy kopijniczej, a ta faktycznie ma rodowód średniowieczny. Co zaś dotyczy wzrostu Skandynawów, to tak jak zauważyłaś swój większy wzrost zawdzięczają wyprawą wojennym/łupieżczym. Jednak nie jest tak, że wszyscy byli oni wysokiego wzrostu. Po prostu w wyprawach zazwyczaj biorą udział najsilniejsi, najwięksi. Wątpię, aby ktokolwiek z współczesnych im ludzi z Europy Zachodniej miał okazje zobaczyć przeciętnego Skandynawa. Nawet jeśli tak się zdarzyło, to i tak zapewne ludziom bardziej zapadli w pamięci (czyli w kronikach i innych przekazach średniowiecznych) ci dryblas, którzy pojawiali się nie wiadomo skąd i rabowali co się dało. Dodatkowo w każdym okresie historii wojownicy robili co mogli, aby zdobyć przewagę nad przeciwnikiem, a wzrost, nawet iluzoryczny daje taką psychologiczną przewagę. Przez to między innymi utrwalił się pogląd o wysokich mieszkańcach północy. Zdarzali się wysocy Skandynawowie, owszem, ale wyższa o 10/15 cm średnia od reszty Europy to raczej błąd.
OdpowiedzNie napisałam, ze husarza można uznać za jazdę późnośredniowieczną ogólnie. Cytuję siebie: "Husarię Polską można uznać za jazdę renesansową tylko na początku jej istnienia, choć jako, że powstała w początkach XVI wieku, można i powiedzieć że była późno-średniowieczną jazdą" Jak możesz przeczytać husaria powstała na początku renesanu/końcu średniowiecza w Polsce. Z początku była to jazda lżejsza, na wzór raców. Polscy husarze walczyli w kolczugach. Jako, że husaria istniała przez 250 lat, nie można jej przypisać do jakiejkolwiek epoko sensu stricte. W tej kwestii się zgadzamy. Po prostu rozwinęłam nieco temat dzikijastrzomba Co do Skandynawów pisałam o średnim wzroście. Nie twierdzę, że wszyscy byli wysocy, gdyż byłoby to dalece niestosowne. Źródła pisane jednak podają, iż byli oni średnio nieco wyżsi od południowców. Widać to i dziś. Wpływa na to kultura, sposób życia, a nie tylko klimat. To właśnie zupełnie inna kultura, związki plemienne, sposób życia różnił Wikingów od kontynentalnej, feudalnej Europy. U Wikingów wysoki mógł mieć lepiej Ludzie Europy Zachodniej widywali Wikingów. I to co najmniej od 793 roku, kiedy zaczęli grabić wschodnie wybrzeża państewek Wielkiej Brytanii (Nortumbria np.). Normanowie, którzy osiedlili się nieco później na północy Francji także byli Wikingami. Także Ci wojownicy byli zachodowi znani.
Odpowiedz